Geachte beleggers,
UPDATE RVM STRATEGY EN RVM RETIREMENT
De maand oktober was een goede maand voor de AEX, met + 4,67 %.
RVM Strategy deed + 0,94 %, RVM Retirement + 4,39 %.
RVM Strategy zette een nieuwe all time high, maar als we het bekijken vanaf de start van beide systemen in januari 2019, dan heeft nog steeds RVM Retirement een beter rendement. Dat komt door de keuze van de vaste belangen: die waren goed gekozen en hebben een hoger rendement gehad dan indices zoals de AEX of de S&P 500.
DE VRAAG IS OF WIJ NOG STEEDS DE JUISTE KEUZE MAKEN
Ondanks dat oktober dus een goede maand was voor RVM Retirement, zullen we wel ernaar moeten kijken of wat drie jaar lang de juiste blijkt te zijn geweest, nog steeds het beste lange termijn idee is.
Onze keuze voor de vaste belangen pakt in 2022 niet zo goed uit als wij verwacht hadden.
Nog steeds hebben wij binnen onze parameters voor onze beleggingen het sein op groen, omdat we werkelijk naar lange termijn parameters kijken. Dat zijn geen klassieke parameters, maar criteria die we zelf hebben uitgewerkt.
Maar we moeten ook vooruit denken. Het verleden is niet de toekomst.
We moeten onszelf dus de vraag stellen welke investeringen de toekomst hebben, en of we dan met onze huidige investeringen nog steeds goed zitten.
DE VERANDERING VAN DE ECONOMIE
We kunnen allerlei grote cycli herkennen op de beurzen. Het gaat doorgaans om zeer lange periodes van prijsstijging voor een algemene markt, en relatief korte maar hevige periodes van prijsdaling. We praten dan over de benchmarks, de indices, zoals Dow Jones en de S&P 500, en onze eigen AEX.
De opgaande markt van de jaren ’90 van de vorige eeuw werd gedreven door financials. Aegon bijvoorbeeld, aan de AEX genoteerd, bereikte in januari 1999 een all time high van 20,90 EUR per aandeel. Momenteel, 23 jaar later, is daar nog 4,694 EUR per aandeel van over. Wat voor Aegon geldt, geldt grosso modo voor de hele sector; die is niet de marktleider in de nieuwe economische cyclus vanaf 2009.
In het neerwaartse deel van de eerdere cyclus, tussen 2000 en 2009, landde alles weer op aarde. In feite duurde de neergang in de VS korter, daar werd de all time high gezet in 2007, en was de daling 2000 - 2003 nog steeds onderdeel van de bullmarket, geleid door de financials. Tussen 2007 en 2009 stortten de financials echt in.
De bedrijfsaandelen die beleggers en masse in portefeuille hadden genomen omdat ze verantwoordelijk waren geweest voor een grote waardestijging in een zeer lange cyclus, juist die aandelen stortten in.
In 2009 bleek achteraf er een nieuwe economische cyclus te zijn gestart, waar we nu nog steeds in zitten.
Welke bedrijfstak was ditmaal leidend? Dat waren niet meer de financials.
Al aan het begin van die cyclus was te zien welke bedrijven op de bodem van 2009 voor de markt als geheel, géén nieuwe lows maakten beneden de low van 2002 of 2003. Veel van die bedrijven zijn de uitblinkers geworden van de opwaartse cyclus vanaf 2009.
EEN WILLEKEURIGE OPSOMMING VAN BEDRIJVEN DIE IN 2009 EEN HOGERE LOW ZETTEN DAN IN 2003
Apple; Wolters Kluwer; Lotus Bakeries; LVMH; Nike; ASML; Amazon.com;
Akzo Nobel; Amgen; Coca-Cola; Nestlé; Johnson & Johnson; Automatic Data Processing; Adobe; Ahold Delhaize; McDonalds; Chevron; Exxon Mobil; Honeywell; Randstad
Dit is een min of meer willekeurige steekproef, maar natuurlijk is er meer onderzoek naar gedaan. Daaruit kunnen we concluderen dat de overlevers van de crash van de Nasdaq tussen 2000 en 2003, zoals Amazon.com en Apple, de grote uitblinkers zijn geworden van de volgende economische cyclus. Een kwestie van survival of the fittest. De defensieve sectoren voeding, dranken, persoonlijke verzorging, gezondheidszorg, recruitment hebben het relatief ook goed gedaan, maar iedere bedrijfstak die in staat was te profiteren van automatisering en digitalisering en daarin heel inventief te zijn, kon nog harder groeien. Wolters Kluwer is een goed voorbeeld; van een uitgeverij van schoolboeken en juridische boeken heeft het bedrijf zich weten om te vormen tot een gespecialiseerde database van juridische informatie en een gespecialiseerde softwareleverancier.
Daarnaast zijn er na 2003 natuurlijk nog bedrijven bij gekomen met een beursnotering, die het geweldig hebben gedaan in de economische cyclus die in 2003 startte.
De vraag is nu: zijn we na 13 jaar in deze nieuwe economische cyclus aan het einde gekomen van de leidende rol van technologie en technologische innovatie? Want het is duidelijk dat de grote technologische wereldmarktleiders in 2022 het koersmatig voor de kiezen krijgen.
Onze visie is dat het te vroeg is om daar nu al iets over te zeggen. Het gaat pas om één jaar van verzwakking, komende vanaf nieuwe all time highs in 2021. Normaal gesproken, als er een lange termijn top gevormd wordt, neemt dat meer tijd in beslag. En het is ook nog maar de vraag óf die top überhaupt al gevormd is.
DE ROLVAN ENERGIE IN PORTEFEUILLES EN INDICES
Maar wat we wél van mening zijn: de rol van de energiesector zal groter worden binnen de markt als geheel.
Dit jaar zijn de fossiele brandstofbedrijven en hun toeleveranciers voor veel aandelenportefeuilles, als ze daarin aanwezig waren, zeer lucratief geweest.
En dit is niet zo zeer een ontwikkeling als gevolg van de aanval van Rusland op Oekraïne; deze trend startte in wezen al in 2020, en werd zeer duidelijk in 2021.
Ook sommige duurzame energiebedrijven hebben het goed gedaan, maar lang niet alle.
Dat heeft met de agressieve renteverhogingen van de FED en de ECB te maken. Bedrijven die geen dividend uitkeren maar al hun winst investeren in verdere innovatie, zijn bij hogere rentes minder interessant voor beleggers.
Dit is slechts de observatie van één jaar, maar naar onze mening zal deze economische cyclus die sinds 2009 bezig is, een nieuwe impuls moeten krijgen van verdere energie-innovatie. De leidende indices zoals de S&P 500, daarvan veronderstellen wij dat het aandeel daarin van bedrijven die deel uitmaken van de energiesector, zal gaan groeien. Voor beleggers is het dus naar onze mening verstandig om hier een focus te leggen.
Daarbij moet gekeken worden op de klassieke manier: is de koerswinstverhouding laag genoeg, is het dividendrendement hoog genoeg, is de winst groot genoeg om het dividend te ondersteunen.
Wij hanteren bij RVM Retirement nog meer criteria, maar deze twee zijn zeker van belang.
Op dit moment betekent dit dat beleggers nog steeds uit zullen komen bij fossiele energiebedrijven en toeleveranciers vooral – en dat terwijl we toch echt met de wereld toe moeten naar hernieuwbare energie.
Ons idee is dat de fossiele energiebedrijven uiteindelijk niet zo maar zullen verdwijnen op het moment dat de rol van olie en gas kleiner wordt; deze bedrijven zullen zich ‘inkopen’ in de interessantste technologieën en op die manier veranderen in algehele energieleveranciers. Dat is de visie, ook al zien we daar tot nog toe nog niet veel van. Maar naar ons idee verandert dat wanneer het financieel aantrekkelijker wordt om deze verandering door te zetten.
DE INVLOED VAN DE VISIE OP HET BELEGGINGSBELEID BIJ RETIREMENT
Bij RVM Strategy zijn er geen vaste beleggingen en spelen bovenstaande beschouwingen dus geen rol.
Bij Retirement is dat anders en wij zullen zeker het beleggingsbeleid aanpassen op het moment dat onze criteria dat aangeven.
Het gaat wel om werkelijk lange termijn beleid hier.
Het feit dat er tot nog toe geen aanleiding is geweest om de vaste belangen te verkopen of te veranderen betekent eigenlijk dat er nog steeds een goede mogelijkheid is dat de zwakte die wij zien op de aandelenmarkt in 2022 een uitzondering kan blijken te zijn, en dat lange termijn trends nog niet veranderd zijn, ondanks 2022.
Zouden onze indicatoren draaien, dan verandert alles natuurlijk. Dan zal RVM Retirement andere lange termijn beleggingen kiezen, of géén lange termijn beleggingen meer aanhouden.
Dat was het voor wat betreft deze update.
Mocht u nog geen volger zijn van RVM Strategy of RVM Retirement, u bent meer dan welkom.
Velen gingen u voor!
Met vriendelijke groet,
Ruud van Megen